Groep 1/2

In groep 1/2 wordt les gegeven door juf Esmée. 

Thema   Nieuws uit de groep

Wat zijn nou de belangrijkste dingen die een kind leert in groep 1 of 2? 

Taal is de basis van al het andere leren. Het stimuleren van een goede taalontwikkeling is dan ook het centrale doel van de kleuterperiode.
Door voorlezen, rijmspelletjes, liedjes en kringgesprekken bouwt je kind een steeds grotere woordenschat en taalinzicht op.

Taal in groep 1:

• Geluiden herkennen
• Verhaaltje navertellen
• Verschil horen tussen woorden als 'bam' - 'boem'
• Eerste/laatste woord benoemen in een reeks van drie
• 15 minuten luisteren naar een verhaal
• Kennismaken met rijmen
• Krabbelen of naam naschrijven
• Kennismaken met lettergrepen
• Enkele lettersymbolen (her)kennen, zoals de M van McDonald's
• Woordenschat uitbreiden

Rekenen in groep 1 is vooral tellen. Veel kleuters kunnen al vrij aardig het rijtje getallen van 1 tot 10 opzeggen, maar de telwoorden hebben nog amper betekenis voor hen. Van echt tellen is pas sprake als je kind daadwerkelijk getalbegrip heeft en dus waarde aan de telwoorden toekent.
In groep 1 en 2 krijgen kleuters gaandeweg het 'echte tellen' onder de knie.

Rekenen in groep 1

• tellen tot 10
• cijfers 1-6 herkennen en benoemen
• besef van begrippen meer/minder - veel/ weinig - erbij/eraf - groter/kleiner - dikste/dunste - voor/naast/op
• groepjes van 2 en 3 herkennen zonder tellen
• kennismaken met seizoen, dagen van de week
• vormen: cirkel, vierkant, driehoek, rechthoek
• kleuren: rood, geel, blauw, groen

De motoriek wordt steeds beter

Kleuters zijn lichamelijk volop in ontwikkeling. Dit geldt zowel voor de grove motoriek (rennen, hinkelen, huppelen, evenwicht bewaren), voor de fijne motoriek (kralen rijgen, potlood vasthouden) als voor de oog-handcoördinatie (sturen van een schaar, leggen van puzzelstukjes). Aan schrijven is de kleutermotoriek nog niet toe, maar je kind doet in groep 1 en 2 al wel allemaal dingen waarmee de motoriek en oog-handcoördinatie zo worden getraind dat er in groep 3 kan worden begonnen met leren schrijven.

Motorische ontwikkeling in groep 1 en 2

• Grove motoriek: balanceren, klimmen, schommelen, zwaaien, koprol maken, springen, hardlopen, mikken, vangen en gooien, tikkertje, bewegen op muziek, balspelen
• Fijne motoriek: prikken, knippen, scheuren, binnen de lijntjes kleuren, goede potlootgreep, schrijfpatronen maken, schrijfbeweging vanuit de vingers

Sociaal-emotionele ontwikkeling

Kleuters zijn het centrum van hun eigen wereld. Ze kunnen zich meestal nog niet goed inleven in een ander en gaan ervan uit dat de ander hetzelfde denkt en voelt als zijzelf. In groep 1 en 2 begint je kind beetje bij beetje overeenkomsten en verschillen op te merken. Je kind komt erachter dat iedereen anders is. De leerkracht stimuleert kleuters in de ontwikkeling van dit inzicht door op allerlei manieren met kleuters te praten over gedrag en emoties, bijvoorbeeld door middel rollenspellen en door verhaaltjes voorlezen.

Verder leren de kinderen al doende om te gaan met conflicten, afspraken en regels. En ontdekken ze het belang daarvan. Met name in de kleutergroepen gaan er vaak geen vijf minuten voorbij zonder "sociaal verkeersongeval". Deze situaties zijn belangrijke oefenmomenten voor het leren omgaan met conflicten.

Sociaal-emotionele ontwikkeling in groep 1

• wennen aan naar school gaan
• regels en routine eigen maken
• wachten op een beurt en beurt nemen
• iets nieuws durven uitproberen
• contact maken met klasgenoten en leerkracht

Groep 1 en groep 2 horen op de basisschool bij elkaar. Dat geldt ook voor de dingen je die kind leert in deze groepen. In groep 2 wordt je kind stukje bij beetje voorbereid op het meer schoolse leren dat in groep 3 begint. Maar tegelijkertijd mag je kind nog lekker kleuter zijn en volop spelen.

Snuffelen aan klanken en letters

Onderzoek heeft uitgewezen dat taalvaardigheden van jonge kleuters samenhangen met het gemak waarmee ze later gaan lezen en spellen. Bij jonge kinderen gaat het dan bijvoorbeeld om het kunnen nazeggen van zinnen, het kunnen navertellen van een verhaal of het snel kunnen benoemen van plaatjes. Bij oudere kleuters gaat het onder andere om kunnen rijmen, het kunnen verdelen van woorden in stukjes of letters en het aan elkaar kunnen 'plakken' van losse woordstukjes of klanken tot een heel woord.

In groep 2 wordt bovendien een begin gemaakt met het leren van letters. Tijdens een thema staan er meerdere klanken centraal in groep 2. Bij de overgang naar groep 3 kan je kind zijn eigen naam schrijven en 'verklanken' (de naam in klanken verdelen k-oe-n) en kent hij vaak al zo'n 15 letters.

Taal in groep 2

• (letter)klanken herkennen
• vloeiend en verstaanbaar vertellen
• 'hakken en plakken' van korte woorden
• eerste/laatste/middelste woord benoemen
• twintig minuten luisteren
• rijmen (eindrijm en beginrijm)
• analyseren/synthetiseren/manipuleren van klanken
• eigen naam schrijven
• twee of drie lettergrepen samenvoegen tot woord
• minimaal 15 letters kennen en weten welke klank erbij hoort
• woordenschat uitbreiden: 3500 woorden (actief), 7000 passief

Rekenen in groep 2

Hoeft een kind aan het eind van groep 1 nog maar tot 10 te kunnen tellen, aan het eind van groep 2 is tellen tot 20 én weer terug het doel. Ook worden kleuters vertrouwd gemaakt met rekentermen als 'erbij' en 'eraf', en 'meer' of 'minder', ze leren begrippen die te maken hebben met lengte en gewicht en ze oefenen met sorteren en ordenen (links/rechts, voor/achter/naast, cirkel/vierkant/driehoek, enzovoort). Veel rekenkundige begrippen zitten verborgen in opdrachten als bouwen met blokken, buitenspel en puzzels.

Rekenen in groep 2

• tellen tot tot 20 en terug
• cijfers 1-10 herkennen
• hoeveelheden t/m 12 vergelijken en ordenen - (meer/minder/verschil/alles), schatten
• groepjes van ten minste 6 herkennen zonder tellen
• eenvoudig optellen/aftrekken/splitsen onder 12
• lengte, inhoud, omtrek, gewicht (begrippen kennen, ordenen, vergelijken)
• seizoenen, dagen, dagdelen benoemen en tijdsaanduidingen als eerder/later/gisteren gebruiken
• vormen: ruit, ovaal
• kleuren: oranje, paars, zwart, wit, grijs, bruin

In groep 2 maken kinderen in lichamelijk opzicht een grote ontwikkeling door. Hun motoriek wordt steeds beter. Ze leren hinkelen, huppelen en een koprol maken en kunnen steeds netter kleuren en knippen. Aan het eind van groep 2 kan je kind een bal vangen met twee handen, tekenen/schrijven met kleine bewegingen vanuit de vingers (zonder dat de hele arm meedoet), golfjes knippen, kleine kraaltjes rijgen, enzovoort.

De motoriek in groep 2

Grove motoriek: balanceren, klimmen, schommelen, zwaaien, koprol maken, springen, hardlopen, mikken, vangen en gooien, tikkertje, bewegen op muziek, balspelen

Fijne motoriek: prikken, knippen, scheuren, binnen de lijntjes kleuren, goede potlootgreep, schrijfpatronen maken, schrijfbeweging vanuit de vingers

Sociaal-emotionele ontwikkeling groep 2

Oudere kleuters gaan steeds beter onderscheid maken tussen henzelf en de wereld om hen heen. Waar jonge kleuters nog 'egocentrisch' denken (het kind ziet zich als centrum van de wereld) en nog geen objectieve logica zien, gaat de oudere kleuter nadenken over zichzelf en anderen. Het magische denken van jonge kleuters, waarbij fantasie en werkelijkheid in elkaar overlopen, wordt gaandeweg vervangen door concreet denken. Je zult merken dat je kind tegen het einde van groep 2 van een kleuter begint uit te groeien tot een schoolkind, al zijn de verschillen tussen kinderen ook in dit opzicht erg groot.

Sociaal-emotionele ontwikkeling in groep 2

• geconcentreerd werken en doorzetten wanneer iets niet direct lukt
• contact zoeken met anderen, samen spelen/werken en rekening houden met anderen, emoties van zichzelf en anderen herkennen
• een duidelijk zelfbeeld ontwikkelen
• zelfstandig taken uitvoeren

Wat kan je als ouder(s) doen om je kind te helpen dit schooljaar?

Voorlezen is ontzettend belangrijk. Het is niet alleen leuk maar speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van een kind. Jonge kinderen leren enorm veel van voorlezen. In de eerste plaats is voorlezen heel goed voor de taalontwikkeling. Kinderen leren nieuwe woorden tijdens het voorlezen en ze leren hoe een goede zin opgebouwd is. En door met het kind ook te praten over het boek, wordt het kind ook gestimuleerd actief met taal aan de slag te gaan In de tweede plaats leren kinderen goed luisteren wanneer ze voorgelezen worden en zich te concentreren.

Voorlezen stimuleert de fantasie van het kind ook. Afhankelijk van het onderwerp van het boek leert het kind ook veel over de wereld om zich heen, waardoor hij/zij meer grip krijgt op de directe wereld om zich heen. Voorlezen over een onderwerp waar het kind op dat moment erg mee bezig is (angst, dood, ziekenhuisopname etcetera) kan ook steun bieden en een goede manier zijn om met het kind in gesprek te komen over deze onderwerpen. Maar ook het gevoel van veiligheid dat kinderen krijgen, het plezier dat kinderen beleven aan het voorlezen en de exclusieve aandacht die ze krijgen tijdens het voorlezen, zijn van belang voor de ontwikkeling van het kind.

En het samen lezen van een boek kan ook helpen rust en regelmaat te brengen. Kinderen komen tot rust tijdens het voorlezen en door op vaste tijden voor te lezen kan er regelmaat en vaste structuur in de dag geboden worden. Zo kan voorlezen een goed onderdeel zijn van het ritueel voor het slapen gaan.